មុននឹងទៅមើលពីប្រភេទអាហារសម្រាប់អ្នកទឹកនោមផ្អែម សូមមកស្វែងយល់អំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាមុនសិន។

+តើជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺជាអ្វី?
នៅពេលរាងកាយរំលាយអាហារ វាផ្តល់ជាតិស្ករទៅក្នុងឈាមរបស់យើង។ ជាតិស្ករនេះត្រូវបានហៅថាគ្លុយកូស ហើយរាងកាយរបស់យើងប្រើប្រាស់វាដើម្បីទាញយកនូវថាមពលដែលយើងត្រូវការ។ អាហារផ្អែមក្លាយទៅជាគ្លុយកូស ប៉ុន្តែអាហារដទៃទៀតក៏ក្លាយទៅជាគ្លុយកូសផងដែរ ជាពិសេសអាហារជាតិម្សៅ ដូចជាបាយ ដំឡូង នំបុ័ង ឬអាហារផ្សេងទៀតដែលធ្វើពីស្រូវសាឡី។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានន័យថាជាការមានជាតិស្ករច្រើនពេកនៅក្នុងឈាម។ នៅពេលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជាតិស្ករកកើតកាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងឈាម រួចបង្កការប៉ះពាល់ដល់រាងកាយ។

ប្រភេទនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលឃើញកើតមានញឹកញាប់បំផុតនោះគឺ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ បង្កឡើងជាចម្បងដោយកង្វះសកម្មភាពរាងកាយ ការបរិភោគអាហារមិនល្អ ជាពិសេសអាហារកញ្ចប់ដែលផលិតពីម៉ាស៊ីន និងការកើនឡើងនៃកម្រិតស្ត្រេស ព្រមទាំងវិសមភាពនៅក្នុងជីវិតរស់នៅ។ ទឹកនោមផ្អែមគឺជាជំងឺ “រ៉ាំរ៉ៃ” មានន័យថាវាអាចមានស្ថានភាពប្រសើរ ឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែវានឹងមិនជាសះស្បើយឡើយ។

ដើម្បីរស់នៅឲ្យបានប្រសើរជាមួយនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម កត្តាសំខាន់គឺត្រូវចេះគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់ ព្រោះកម្រិតជាតិស្ករខ្ពស់អាចបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហាផ្សេងៗ ដូចជាងងឹតភ្នែក បាត់បង់អវយវៈ បាត់បង់សមត្ថភាពរួមភេទ ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ឬស្លាប់ទៀតផង។ នៅពេលរក្សាកម្រិតជាតិស្ករឲ្យនៅទាប យើងអាចចៀសវាងបញ្ហាទាំងនេះយ៉ាងច្រើន ហើយអ្នកអាចប្រកបរបរនិងរស់នៅដោយសុខភាព។ នេះហៅថា “ការគ្រប់គ្រង” ជំងឺទឹកនោមផ្អែម។

+សញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម
ជារឿយៗ សញ្ញាដំបូងៗនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺពិបាកនឹងសម្គាល់ណាស់។ ជួនកាល វាមិនបង្ហាញសញ្ញាអ្វីទាំងអស់។ មនុស្សជាច្រើនមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមដោយមិនដឹងខ្លួនទៀតផង។

+សញ្ញាដែលអាចបណ្តាលមកពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម
-ស្រេកទឹក
-នោមញឹកញាប់
-ស្រវ៉ាំងភ្នែក
-គ្មានកម្លាំង ឬឆាប់ហត់
-របួសមិនងាយជា
-ស្ពឹកជើង
-មេរោគផ្សិត candidaកើតឡើងដដែលៗចំពោះស្ត្រី។

សញ្ញាទាំងនេះកើតឡើងជាញឹកញាប់នៅក្នុងបញ្ហាសុខភាពជាច្រើន ដូច្នេះអ្នកមិនអាចសន្និដ្ឋានថាមនុស្សម្នាក់មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមដោយផ្អែកលើតែសញ្ញាទាំងនេះបាននោះទេ។ ត្រូវ ធ្វើតេស្ត៍ឈាម ដើម្បីឲ្យដឹងច្បាស់។

+ប្រភេទនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមាន ៣ប្រភេទ៖

-ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១: ជាទូទៅកើតឡើងលើមនុស្សវ័យក្មេង ហើយកើតឡើងឆាប់រហ័សខ្លាំងណាស់។ មូលហេតុនៃប្រភេទទី១នេះ មិនត្រូវបានគេដឹងឡើយ។ វាមិនសូវកើតឡើងញឹកញាប់ដូច ប្រភេទទី២ នោះទេ។ ប្រសិនបើកុមារ ឬមនុស្សវ័យក្មេង ស្រេកទឹកជាញឹកញាប់ ខ្សោយ ឬស្រកទម្ងន់ទោះបីបរិភោគយ៉ាងល្អក៏ដោយចូរធ្វើតេស្ត៍ជាបន្ទាន់។ ប្រសិនបើគាត់មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ គាត់ត្រូវការការព្យាបាលឆាប់រហ័ស។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ មានន័យថាគាត់មិនអាចបំឡែងជាតិស្ករបានល្អទេ។ ដើម្បីរស់រាន គាត់ត្រូវការចាក់ថ្នាំម្យ៉ាងហៅថា អាំងស៊ុយលីន រៀងរាល់ថ្ងៃ ពេញមួយជីវិត។ គាត់ត្រូវការអាំងស៊ុយលីន និងឧបករណ៍របស់វា ព្រមទាំងការអប់រំគាំទ្រដើម្បីប្រើប្រាស់វាយ៉ាងត្រឹមត្រូវ។ ពោះជាកន្លែងដែលគេច្រើនតែចាក់អាំងស៊ុយលីន។

-ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២:ជាទូទៅចាប់ផ្តើមក្នុងពេលពេញវ័យ ហើយវាកើតឡើងយឺតៗ ប៉ុន្តែវាក៏អាចកើតលើមនុស្សវ័យក្មេងផងដែរ។ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមភាគច្រើន គឺជាប្រភេទទី២ ហើយជំពូកនេះភាគច្រើនពន្យល់អំពីប្រភេទទី២នេះ។ អ្នកដែលបរិភោគអាហារកែច្នៃ ជាតិស្ករ និងអាហារជាតិម្សៅច្រើន ហើយមិនសូវបញ្ចេញសកម្មភាពរាងកាយទេ គឺកាន់តែងាយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២។ ដូចគ្នាដែរចំពោះមនុស្សដែលមានក្បាលពោះធំ, អ្នកដែលមានសមាជិកគ្រួសារមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬអ្នកដែលមានភាពអត់ឃ្លានយូរអង្វែង។

+ជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ: គឺជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ ដែលកើតឡើងលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះមួយចំនួន។ ស្ត្រីដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះនឹងមានជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់ ហើយទារកនៅក្នុងស្បូនក៏ដូច្នេះដែរ។ បន្ទាប់ពីសម្រាល កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់គាត់ អាចនឹងត្រឡប់មកធម្មតាវិញ ឬអាចនឹងវិវឌ្ឍន៍ទៅជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២តែម្តង។ ម្តាយដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះអាចនឹងមានផ្ទៃពោះលំបាក ហើយកូនរបស់ពួកគេទំនងជាលូតលាស់ធំខ្លាំងនៅក្នុងស្បូន ដែលធ្វើឲ្យពិបាកសម្រាល។ ស្ត្រីដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម គួរសម្រាលកូននៅមន្ទីរពេទ្យ ព្រោះគាត់អាចនឹងត្រូវសម្រាលដោយវះកាត់។ ទារកដែលកើតមក អាចនឹងមានជាតិស្ករក្នុងឈាមទាបឬខ្ពស់ ឬមានបញ្ហាដង្ហើម។ ភាគច្រើននៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះគឺត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយការបរិភោគល្អ និងជួនកាលដោយការប្រើថ្នាំពេទ្យ ឬឱសថរុក្ខជាតិ។ ស្ត្រីភាគច្រើនដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម អាចសម្រាលកូនដែលមានសុខភាពល្អធម្មតា។

ប្រភព៖ hesperian health guides

ខាងក្រោមជាប្រភេទអាហារដែលអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមគួរ និងមិនគួរបរិភោគ៖

១. អាហារហូបមិនបាន (ស្ករល្បឿនលឿន)
* មីសួរ បាយដំណើប នំធុង នំប៉័ង បារី
* ផ្លែសេដា អំពៅ ទុរេន ឪឡឹក ស្វាយទុំ ចេកទុំ ទឹកឃ្មុំ ដំឡូងបារាំង
* ខ្នុរទុំ ទៀបខ្មែរ ល្ហុងទុំ ផ្លែមៀន ផ្លែសាវម៉ៅ ផ្លែម្នាស់ ផ្លែមង្ឃុត ផ្លែល្មុត

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ មីសួរ

រូបភាព៖ បាយដំណើប

រូបភាព៖ ទុរេន 
២. អាហារហូបបានតិចតួច (ស្ករល្បឿនមធ្យម)
* ទៀបបារាំង ទឹកត្រី ល្ពៅទុំ ប្រេងខ្យង សាច់ក្រក ពោត ស្រា ស្រាបៀរ បាយសំរ៉ូប
* ដំឡូងជ្វា ដំឡូងឈាមមាន់ ដំឡូងដូង ត្រាវ មី គុយទាវ ផ្លែស្រការនាគ ខ្លាញ់ជ្រូក

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ ទៀបបារាំង

រូបភាព៖ ដំឡូងជ្វា

រូបភាព៖ ល្ពៅ
៣. អាហារអាចហូបបាន (ឬស្ករមានល្បឿនយឺត)
* ទំពាំងបាយជូរ ក្រូច ត្របែក ផ្លែប៉ោម
* ស្ពៃ ខាត់ណា សាលាដ សណ្ដែកបាយ ល្ង សណ្ដែកសៀង សណ្ដែកអង្គុយ សណ្ដែកដី
* សណ្ដែកបណ្ដុះ ពពាយ សណ្ដែកគួ ភ្លៅកង្កែប ក្ដៀង កញ្ឆែត ត្រប់គ្រប់ប្រភេទ

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ សណ្ដែកបណ្ដុះ

រូបភាព៖ ប៉ោម

រូបភាព៖ ទំពាំងបាយជូរ 
* ស្លឹកម្រុំ ម្រះព្រៅ ម្អម ស្លឹកផ្ទី ស្លឹកងុប ស្លឹកបាស ក្រសាំងទាប ស្លឹកអំពិល ស្លឹកអង្គាដី ស្លឹកគ្រៃ
* ប្រេងសណ្ដែក ប្រេងផ្កាឈូករ័ត្ន ប័រសណ្ដែកដីធម្មជាតិ ធាងក្ដាត ធាងត្រាវ
* ផ្កាកំប្លោក ប៉េងប៉ោះ ម្ទេស ម្ទេសប្លោក ត្រួយល្ពៅ ត្រួយស្អំ ត្រួយស្ដៅ ត្រួយរាំង

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ ប៉េងប៉ោះ

រូបភាព៖ ស្លឹកម្រុំ

រូបភាព៖ខាត់ណា
* ទឹកកក ទឹកតែ ទឹកសាប ទឹកសណ្ដែកគ្មានស្ករ ទឹកប៉េងប៉ោះ ទឹកដោះគោគ្មានស្ករ
* ត្រកួន ព្រលិត រំចង់ ក្រអៅឈូក ខ្ទឹមក្រហម ខ្ទឹមស ខ្ទឹមបារាំង ស្លឹកកាឆាយ ស្លឹកខ្ទឹម
* ត្រយ៉ូងចេក ទំពាំង ផ្កាខាត់ណា ខ្ញី រំដេង រមៀត ម្ជូរសណ្ដាន់ ម្ជូរអំពិល ម្ជូរថ្មឹង ស្វាយខ្ចី ក្រូចឆ្មារ

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ ទឹកតែ

រូបភាព៖ ដើមអង្គាដី 

រូបភាព៖ ម្ទេសប្លោក
* ផ្សិត ខ្នុរខ្ចី ខ្នុរសម្ល ឆៃថាវ ម្រះ ត្រសក់ ឪឡឹកខ្ចី ឃ្លោក ត្រឡាច ចេកខ្ចី ល្ហុងខ្ចី
* ប្រហិត តៅហ៊ូ ខ្យង ខ្ចៅ ក្ដាម ស៊ុត គ្រុំ ងាវ លៀស
* អន្ទង់ បង្កង បង្គា កំពិស ត្រីខ្លាញ់ សាច់មាន់ សាច់ទា សាច់ជ្រូក សាច់គោ

រូបភាពខ្លះៗជាជំនួយ

រូបភាព៖ លៀស

រូបភាព៖ ឃ្លោក 

រូបភាព៖ អន្ទង់

ទាំងនេះជាតារាងអាហារសម្រាប់អ្នកជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមដែលមានគ្លុយកូស (ស្ករ) ខ្ពស់ពេក ប៉ុន្តែពុំមានកើតជម្ងឺអ្វីផ្សេង ទៀតទេ ដូចជាកូលេស្តេរ៉ុលខ្ពស់ជាដើម។ អ្នកត្រូវដឹងកម្រិតគ្លុយកូសរបស់អ្នកដោយខ្លួនឯង និងគ្រប់គ្រងវាឱ្យបានល្អ។ ការហូបអាហារណាដែលមានសុខភាពល្អ ព្រមទាំងធ្វើលំហាត់ប្រាណ និងប្រើថ្នាំឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមវេជ្ជបញ្ជារបស់ គ្រូពេទ្យ នោះនឹងអាចធ្វើឱ្យកម្រិតគ្លុយកូស ឬស្កររបស់អ្នកមានលំនឹងបានល្អឡើងវិញ។
ប្រភព៖ Chhean Phana
>>> ចំណាំ៖
* សូមហាត់ប្រាណ ឬធ្វើពលកម្មផ្សេងៗឱ្យបានយ៉ាងតិច ៣០នាទីក្នុងមួយថ្ងៃ និងជារៀងរាល់ថ្ងៃ
* លេប ឬចាក់ថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជាឱ្យបានត្រឹមត្រូវទៀងទាត់រៀងរាល់ថ្ងៃ
* ត្រូវពិក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតជាមុនសិនដើម្បីទទួលបាននូវការប្រើប្រាស់ដែលត្រឹមត្រូវ និងសុវត្ថិភាព។