ចំណេះដឹងទូទៅ
រូបភាព
និយមន័យ
ជម្ងឹមហារីកគ្រាប់ឈាមស គឺជាក្រុមជម្ងឺមហារីក ដែលខួរឆ្អឹងបង្កើតកោសិកាគ្រាប់សខុសធម្មតាច្រើន ដែលមិនអាចបំពេញមុខងារបាន។ មុខងាររបស់កោសិកាគ្រាប់ឈាមស គឺប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង ការឆ្លងរោគ។
រោគសញ្ញា
រោគសញ្ញា នៃជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស ប្រែប្រួលទៅតាម ប្រភេទរបស់វា។ រោគសញ្ញាជួបញឹកញាប់ រួមមាន៖
-ក្តៅខ្លួន ឬក៏ រងារញាក់ Fever or chills
-អស់កម្លាំងជាប្រចាំ Persistent fatigue, weakness
-ឆ្លងរោគញឹកញាប់ ឬក៏ ធ្ងន់ធ្ងរ Frequent or severe infections
-ស្រកទម្ងន់មិនដឹងមូលហេតុ Losing weight without trying
-កូនកណ្តុរ ថ្លើម ឬក៏ អណ្តើករីកធំ Swollen lymph nodes, enlarged liver or spleen
-ងាយហូរឈាម ឬក៏ ចេញស្នាមជាំ Easy bleeding or bruising
-ឈាមច្រមុះញឹកញាប់ Recurrent nosebleeds
-ស្នាមអុចៗព័ណ៌ក្រហមនៅលើស្បែក Tiny red spots in your skin (petechiae)
-បែកញើសច្រើន ជាពិសេសពេលយប់ Excessive sweating, especially at night
-ឈឺចុកចាប់ក្នុងឆ្អឹង Bone pain or tenderness
មូលហេតុ
អ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត មិនទាន់ដឹងពិតប្រាកដអំពីមូលហេតុ នៃជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែវាហាក់ដូចជាកើតឡើងដោយសារហ្សែន និងកត្តាបរិស្ថាន បូកបញ្ចូលគ្នា។
កត្តាប្រឈម
-ធ្លាប់ព្យាបាលជម្ងឺមហារីកពីមុន
-ការប្រែប្រួលហ្សែន
-ប៉ះពាល់នឹងសារធាតុផ្សេងៗ ដូចជា បង់ហ្សែន (benzene) ដែលឃើញមាននៅក្នុងប្រេងសាំង និង ប្រើប្រាស់នៅក្នុងរោងចក្រ
-ជក់បារី
-ប្រវត្តិគ្រួសារមានជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស
ប្រភេទ នៃជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស
-ជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសស្រួចស្រាវ ដែលប៉ះពាល់កោសិកាឡាំហ្វូស៊ីត Acute lymphocytic leukemia (ALL). ជួបញឹកញាប់នៅលើកូនក្មេង
-ជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសស្រួចស្រាវ ដែលប៉ះពាល់កោសិកាម្ញ៉េឡូអ៊ីត Acute myelogenous leukemia (AML). កើតមានលើកូនក្មេង និងមនុស្សពេញវ័យ ប៉ុន្តែកើតមានញឹកញាប់បំផុតចំពោះមនុស្សពេញវ័យ។
-ជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសរ៉ាំរ៉ៃ ដែលប៉ះពាល់កោសិកាឡាំហ្វូស៊ីត Chronic lymphocytic leukemia (CLL). ជួបញឹកញាប់លើមនុស្សពេញវ័យ ហើយអាចមានសុខភាពធម្មតារាប់ឆ្នាំ ដោយមិនបាច់ព្យាបាល។
-ជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស រ៉ាំរ៉ៃ ដែលប៉ះពាល់កោសិកាម្ញ៉េឡូអ៊ីត Chronic myelogenous leukemia (CML). កើតជាពិសេសលើមនុស្សពេញវ័យ ហើយអាចមិនមានរោគសញ្ញារាប់ខែ ឬក៏ រាប់ឆ្នាំ មុននឹងឈានចូលដំណាក់កាលមួយ ដែលកោសិកាបំបែកខ្លួនយ៉ាងរហ័ស។
រោគវិនិច្ឆ័យ
-ពិនិត្យរាងកាយ រកមើលសញ្ញាជម្ងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស
-ធ្វើតេស្តឈាម រកមើលកម្រិតមិនធម្មតា នៃកោសិកាគ្រាប់ឈាមស និង ផ្លាកែត
-បូមយកខួរឆ្អឹងនៅលើក្បាលឆ្អឹងទ្រគាកទៅពិនិត្យនៅមន្ទីរពិសោធន៍
ប្រភព៖ វេជ្ជបណ្ឌិត សេង ប៊ុនដេត